مدیر گروه تبلیغ مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) تأکید کرد:
لزوم توجه ویژه و جدی نسبت به تبلیغ در قطب های فکری- فرهنگی دفتر تبلیغات اسلامی
مدیر گروه تبلیغ مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) گفت: علی رغم این که رسالت دفتر تبلیغات اسلامی در زمینه تبلیغات است، اما خبری از تشکیل قطب تبلیغ یا میز تخصصی تبلیغ در قطب های فکری فرهنگی مشاهده نشده است.
به گزارش روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی، مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) با هدف تأمین نیروی انسانی فاضل، متخصص و کارآمد در حوزه فرهنگ دینی و انسجام بخشی به فعالیت های فرهنگی_ تبلیغ دینی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شکل گرفت. و تامین رشته های تخصصی و مباحث میان رشته ای و گرایش های برخی علوم مضاف با تاکید بر رویکرد نظام آموزشی حوزوی، از مهم ترین انگیزه های ایجاد این مؤسسه می باشد و حتی آموزش برخی از رشته ها از پیشینه قابل توجهی در دفتر تبلیغات برخوردار است.
در گفت وگو با حجت الاسلام والمسلمین حسن غفاری فر “مدیر گروه تبلیغ مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع)” به بررسی فعالیت ها و چشم انداز این گروه، رویکرد مساله محوری در برنامه ها و همچنین تعامل با قطب های فکری فرهنگی پرداخته ایم که در ادامه از پیش رو می گذرانیم:
* مهم ترین فعالیت شاخص گروه تبلیغ مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) را تشریح بفرمایید.
قبل از هر چیز باید گفت، این مؤسسه کاملا آموزشی است، نه پژوهشی و پژوهش در ذیل آموزش در قالب رساله های پایان دوره و تحقیقات کلاسی، محقق می شود. مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) تنها مؤسسه حوزوی است و سایرین، مرکز هستند و فرق بین مؤسسه و مرکز مثل دانشکده و دانشگاه است و مؤسسه امام رضا(ع) مانند دانشگاه می باشد و چندین مرکز را زیرمجموعه خود دارد و هر گروه آموزشی در یک مسیر زمانی، به تدریج ظرفیت تبدیل شدن به یک مرکز را دارد اما سایر مراکز محترم حوزوی، تک رشته ای هستند.
یکی از اهداف اصلی نهاد دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، تبلیغ شفاهی و چهره به چهره است و از جهت سازمانی، بار تربیت تخصصی مبلغ در عرصه تبلیغ شفاهی به عهده این گروه آموزشی است.
البته، بخش تبلیغ در عرصه کتبی و متون را “معاونت پژوهش” بعهده دارد و بخش تبلیغ در عرصه فضای مجازی را “معاونت فرهنگی و تبلیغی” بر عهده گرفته و بخش تربیت پژوهشگر برای تدوین متون دینی و مدرسی معارف دینی بازبان روز به عهده بخش های متنوع معاونت آموزش دفتر است اما مسئولیت تربیت مبلغ شفاهی و چهره به چهره برسبک سنتی حوزه بر عهده “گروه تبلیغ معاونت آموزش دفتر” است.سبکی که هنوز جایگزین ندارد و هر روز ضرورت آن آشکارتر می شود.
برای این منظور، پنج دوره جذب داشتیم که یک بخش به صورت کاملا تخصصی اختصاصی بود یعنی در عین حالی که گروه تبلیغ یک کار تخصصی است، اما اختصاصی(جوانان، دانشگاهیان و…) هم می تواند باشد و یکی از کارهای اختصاصی ما بحث حج بود که در سال ۹۱ و ۹۲ با همکاری سازمان حج، دو دوره آموزشی داشتیم که در یک دوره ۴۱ نفر و دوره دیگر ۲۸ نفر فارغ التحصیل شدند. این ها اختصاصاَ به عنوان روحانی کاروان و مبلغ حج و مسؤول فرهنگی تربیت شدند تا در خدمت حج باشند و مجموعاَ در دو دوره ای که جذب کردیم، ۶۹ نفر فارغ التحصیل در دوره تبلیغی اختصاصی حج داشتیم. البته مدیریت خصوص بحث رساله پایان دوره در اختیار مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) نیست. زیرا نه گروه تبلیغ و نه مؤسسه به عنوان سازمان آموزشی ، هیچ کدام سهمی در تصمیم سازی آنجا نداریم. بلکه اساسا همه مراکز آموزشی حوزوی اینچنین -هستند.
نکته دیگری که قابل ذکر است در خصوص مدل همکاری موسسه با سازمان حج می باشد. این همکاری دو سویه بود؛ تعیین سرفصل و اولویت های درسی و تامین بودجه، با سازمان حج بود. اما تعیین اساتید مناسب با سرفصل ها و دعوت از آنان و مدیریت کل فرایند آموزش با موسسه با مجری گری گروه تبلیغ بود.
دوره آموزشی دیگری را از سال ۹۲ با عنوان گروه تخصصی تبلیغ، سطح ۲ جذب کردیم. در این دوره ۱۳ فارغ التحصیل داشتیم.
در سال ۹۴، جذب محدود برای سطح سه تبلیغ داشتیم برخلاف جذب برای حج، چرا که تحصیلات تکمیلی است، هرچه تعداد متعلمین و طلاب محدود باشد برای اینکه اساتید دوره بتوانند ارتباط بیشتری با طلبه داشته باشندموثر تر است. و به لطف خدا در این دوره ۷ نفر فارغ التحصیل داشتیم.
در سال ۹۵ دوباره در سطح سه جذب داشتیم که درپایان سال تحصیلی ۹۷-۹۸ فارغ التحصیل می شوند. برای سال ۹۷-۹۸ نیز جذب جدید نمودیم.
با توجه به این که سبقه دیگر گروه های علمی به ویژه در بخش دانشگاه، کمتر سبقه تبلیغ شفاهی است.در حالی که یکی از رسالت های سازمانی دفتر تبلیغات اسلامی تبلیغ شفاهی است و رهبر معظم انقلاب دام ظله نیز، بارها بحث تبلیغ چهره به چهره را مطرح کرده اند و مراجع عظام هم برآن تاکید می کنند، و حتی ریاست خود دفتر تبلیغات اسلامی ومعاون آموزش نیز بر آن تاکید عملی دارند و از سوی دیگر افتخار دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم هر ساله این است که جمعی از مبلغین نخبه را خدمت مراجع شرفیاب کنند جهت اینکه بگویند بر تبلیغ شفاهی اهتمام دارند و مهم ترین و عمده ترین گزارش آنان، مسأله تبلیغ شفاهی است،همگی گویای اهمیت تبلیغ چهره به چهره است. اما در برنامه ریزی کلان و میزها و قطب ها اهتمام بلند مدت در آن دیده نمی شود بلکه تا اندازه ای جزیره ای عمل می شود که توضیحش در ادامه بیان خواهم کرد.
قبل از آن لازم است یکی از چاشهای اداری پیش روی موسسه را متذکر شوم. در حالی که مؤسسه امام رضا(ع) از نظر جایگاه سازمانی در بدنه مدیریت حوزه علمیه قم، یک مؤسسه است نه مرکز، اما یک چالشی در همه رشته ها داریم؛ در کنار هر رشته ای در این مؤسسه، در بدنه حوزه و بیرون از مؤسسه، یک مرکز تخصصی در وجود دارد، مثلا در مؤسسه “گروه کلام” داریم، اما در بیرون مرکز تخصصی کلام وجود دارد، و یا در مؤسسه “گروه مشاوره” داریم در بیرون مرکز مشاوره مستقل وجود دارد، همچنین در این مؤسسه “گروه تبلیغ” داریم در بیرون مرکز تخصصی تبلیغ” وجود دارد و این مسأله، مجموعه مؤسسه را با چالش جذب مواجه کرده است و مدیران ارشد دفتر می بایست برای آن چاره ای بیاندیشند. همین مشکل را دانشگاه باقرالعلوم(ع) هم دارد یعنی همه رشته های آن در قم چندین مشابه دارد. ببینند برای دانشگاه چه تدبیری اندیشیده اند، مثل آن را برای موسسه امام رضاع هم اتخاذ کنند.
* چشم انداز فعالیت های گروه تبلیغ مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) برای آینده چیست؟
با توجه به تقسیم کار در مجموعه دفتر، سهم عمده و وظیفه گروه، اجرای سیاست های ابلاغی است، اما به عنوان مدیر گروه تبلیغ و کارشناس در حوزه کاری خود، پیشنهادی دارم که تقدیم مدیران ارشد و تصمیم ساز می کنم. در بحث قطب های فکری فرهنگی با رویکرد مساله محوری انتظار می رود که به تبلیغ چهره به چهره و تربیت مبلغین در این راستا توجه بیشتری شود. زیرا به نظر می رسد بیشتر در بخش های نوشتاری ورود دارند، حال آنکه، برای تربیت نیرو انسانی در جامعه نیازمند به تبلیغ چهره به چهره هستیم و مؤسسه امام رضا(ع) برای همین امر تأسیس شده است.
ضروری است در قطب های فکری فرهنگی، برای طرح های تخصصی تبلیغی نیز، میزهایی تعریف شود تا اوامر و فرامین و دستورات آنها به این سمت سر ریز شود و ما در مؤسسه امام رضا(ع) آن را اجرایی کنیم.
موسسه، صف اجرائی معاونت فرهنگی و تبلیغی دفتر و صف اجرائی معاونت پژوهش دفتر در امر تبلیغ است. اما در سیاستگذاری این مسأله کمتر دیده می شود یا ما را بی خبر از آن ساختند. ضرورت دارد که برنامه های با برد بلند و نگاه بلند در امر تبلیغ شفاهی و چهره به چهره، در دستور کار میزها قرار گیرد . غیر از کارهای مقطعی، موردی و کوتاه مدت که برای امر تبلیغ تدوین می شود. البته معتقد به ضرورت این موارد مقطعی هستیم، اماغرق شدن در اینگونه سیاست های موردی، ما را به روزمرگی می اندازد و از امور دراز مدت تبلیغ شفاهی غافل می کند.
با توجه به سرمایه عظیم معاونت آموزش و جایگاه حوزوی آن و با توجه به دغدغه طلاب در خصوص مدرک، این مؤسسه می تواند طلاب عزیز را با مدرک معتبر و تخصصی فارغ التحصیل کند. لذا می بایست در مؤسسه امام رضا(ع) به جای این که ” چندین رشته” در غیر تبلیغ داشته باشیم، “ده ها گرایش اختصاصی در رشته تبلیغ ” داشته باشیم.
مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع)، مؤسسه ای بین المللی است و مدرک این مؤسسه در خارج از کشور هم ارزش علمی دارد از این رو باید قدر و منزلت این مؤسسه، بیش از پیش دانسته و این سرمایه عظیم را با بهره وری حداکثر در راستای اهداف و وظایف دفتر، ارج نهاده و از فرصت حاصل از آن استفاده دقیق شود.
* تعامل گروه تبلیغ مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) با قطب های فکری و فرهنگی چگونه است؟ بحث «مسأله محوری» در این گروه چگونه دنبال می شود؟
در پایان مجددا می گوئیم؛ نباید فراموش کنیم که سهم تبلیغ چهره به چهره، در تبلیغ موثر دین، اندک نمی باشد. اما خبری از یک میز تخصصی سنتی چهره به چهره در قطب ها نیست، یا ما را بی نصیب از تولیدات آن کرده اند. بارها در دیدار حضوری اعلام کرده ایم و اینجا هم اعلام می کنیم که اگر قطب یا میزی در این خصوص وجود دارد، موسسه و به تبع آن گروه تبلیغ موسسه امام رضا(ع) را با خبر کنید تا با توجه به رسالت های موسسه و گروه در خدمت میز باشیم.
